Ngày 30.9, tại TT.Sông Đốc (H.Trần Văn Thời), TAND tỉnh Cà Mau mở phiên tòa xét xử 4 bị cáo trong vụ “hô biến” tàu cá Cà Mau thành tàu Malaysia, đưa nhiều người trốn sang nước ngoài đánh bắt trái phép.
Theo đó, HĐXX tuyên phạt Quách Thanh Tuấn (40 tuổi, ngụ TT.Sông Đốc, H.Trần Văn Thời) 7 năm tù; Nguyễn Văn Công (49 tuổi, ngụ H.Đông Hải, Bạc Liêu) 6 năm tù; Nguyễn Văn Phu (46 tuổi, ngụ H.An Biên, Kiên Giang) 5 năm tù và Dương Hoàng Giang (55 tuổi, ngụ TT.Sông Đốc, H.Trần Văn Thời) 3 năm tù về tội tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép.
Đồng thời, phạt bổ sung Tuấn và Công mỗi bị cáo 20 triệu đồng; Phu và Giang mỗi bị cáo 10 triệu đồng.
Các bị cáo Giang, Tuấn, Công và Phu tại phiên tòa sơ thẩm ngày 30.9
Thay hình đổi dạng tàu cá để qua mắt cơ quan chức năng
Theo cáo trạng, đầu năm 2023, Tuấn móc nối với Salam (sống tại Malaysia) hợp thức hóa hồ sơ cho tàu cá CM-92365-TS do Tuấn đứng tên thành tàu cá của Malaysia để hoạt động trái phép tại vùng biển nước này. Chi phí hợp thức hóa 380 triệu đồng. Tuấn cung cấp thông tin kỹ thuật về tàu cho Salam và tìm 5 người có hộ chiếu để đăng ký thuyền viên.
Tháng 6.2023, Salam thông báo đã hoàn tất giấy tờ đăng ký, “biến” tàu CM-92365-TS thành “tàu KNF6649” và hướng dẫn Tuấn sửa chữa tàu CM-92365-TS cho phù hợp với hồ sơ để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng Malaysia.
Sau đó, Tuấn giao cho Nguyễn Văn Công làm thuyền trưởng và tìm 7 ngư phủ. Trong đó, có 3 người không cần giấy tờ tùy thân, không cần làm thủ tục xuất cảnh là Bùi Văn An, Danh Vui, Nguyễn Hoàng Nhân; 4 người có hộ chiếu xuất cảnh bằng đường hàng không là Bùi Văn Nhàn, Lâm Văn Tâm, Nguyễn Thanh Tú Quyên, Trần Văn Dễ.
Cùng thời điểm này, Tuấn liên hệ với Dương Hoàng Giang để chạy tàu cá CM-92365-TS qua Malaysia giao cho Công với mức phí 10 triệu đồng.
Ngày 9.8.2023, Tuấn yêu cầu Công điện thoại cho 3 ngư phủ không có giấy tờ tùy thân nêu trên và đưa họ xuống tàu đi sang Malaysia. Do Giang bị khiếm thính nên Tuấn chỉ đạo Nguyễn Tuấn Vũ (cháu Tuấn) chạy tàu CM-92365-TS ra biển cách đất liền khoảng 2 hải lý, đậu chờ Giang đi đò dọc ra. Ra đến tàu, Giang tháo thiết bị giám sát hành trình, gửi đò dọc vào bờ theo chỉ đạo của Tuấn.
Khi tàu đến vùng biển giáp ranh giữa Việt Nam và Malaysia, Giang chỉ đạo sơn lại cabin, đổi số hiệu tàu cá CM-92365-TS thành KNF6649; sau đó chạy đến Cảng Đỏ của Malaysia đậu chờ Công và 4 ngư phủ.
Thuê người sang Malaysia đánh bắt trái phép
Ngày 24.8.2023, Tuấn đến H.Đông Hải (Bạc Liêu) rước Công và 4 người có giấy tờ tùy thân đưa đến sân bay Tân Sơn Nhất để qua Malaysia. Đến nơi, nhận tàu xong, Công lái tàu đã được hợp thức hóa (KNF6649) đi đánh bắt. Khi đến vùng biển chồng lấn, Giang đi nhờ tàu để về Việt Nam.
Giữa tháng 12.2023, Nhàn, Tâm, Dễ, Nhân, Vui không làm nữa nên nhập cảnh trái phép về Việt Nam. Do thiếu người đánh bắt nên Công kêu Tuấn tìm 5 người khác thay thế. Thông qua mối quan hệ xã hội, Tuấn quen biết với Nguyễn Văn Phu làm nghề người môi giới cho ngư phủ đi biển.
Tuấn nhờ Phu tìm 5 ngư phủ không cần hộ chiếu hay bất cứ giấy tờ nào khác, cho mỗi người ứng trước 40 triệu đồng để đi đánh bắt ở Malaysia với thời gian 6 tháng thì về nước. Phu tìm được Nguyễn Ngọc Duy, Nguyễn Văn Cường, Huỳnh Văn Út, Nguyễn Văn Xuyên, Danh Đệ.
Sau đó, Phu đưa 5 ngư phủ này cho Tuấn gửi ghe cào xuất cảnh trái phép sang Malaysia đánh bắt hải sản.
Quá trình đi đánh bắt, Nguyễn Thanh Tú Quyên bị nhiễm trùng vết thương nên đi tàu tải vào đất liền điều trị nhưng Quyên đã chết trên đường vào đất liền. Thiếu người làm, Công tìm thêm Phan Chí Hòa, Mật Văn Hiếu và Trương Thanh Một sang Malaysia đi đánh bắt.
Trong thời gian đánh bắt ở vùng biển Malaysia, tàu CM-92365-TS (KNF6649) đã vào Cảng Đỏ, Malaysia bán hải sản 21 lần, với tổng số tiền khoảng 27.631 RM; về vùng biển Việt Nam bán hải sản 4 lần. Mỗi lần tàu chạy đến khu vực chồng lấn với Việt Nam thì Công chỉ đạo cho ngư phủ sơn lại cabin và thay đổi số hiệu tàu để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng Việt Nam.
Ngày 8.7.2024, tổ tuần tra kiểm soát thuộc Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 phát hiện tàu cá CM 91148-TS do Văn Công làm thuyền trưởng từ vùng biển Malaysia về vùng biển Việt Nam để bán hải sản. Trên tàu có 12 ngư phủ, nhưng không có thiết bị giám sát hành trình, chỉ có một bộ giấy tờ chữ nước ngoài. Sau đó, vụ việc được chuyển cho Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Cà Mau điều tra, xác minh. Đến tháng 8.2024, Tuấn, Công, Giang và Phu bị công an bắt giữ.
HĐXX nhận định, hành vi của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm trật tự nhà nước về xuất nhập cảnh và khai thác thủy sản bất hợp pháp trên vùng biển nước ngoài, nên cần có hình phạt thích đáng.