Giữa tháng 12, người dùng Facebook Việt Nam bất ngờ phát hiện chatbot Meta AI đã được tích hợp vào khung chat Messenger. Chatbot của Meta dùng mô hình Llama 3.2, hỗ trợ tiếng Việt, cho phép tìm kiếm thông tin, sáng tạo hình ảnh, trò chuyện.
Sau thời gian tương tác, nhiều người dùng tại Việt Nam phát hiện Meta AI gặp lỗi nghiêm trọng về tạo hình. Cụ thể, khi nhập từ khóa “black dog” (chó đen), chatbot sẽ trả về kết quả là một người đàn ông hoặc cậu bé da màu, tóc xoăn. Nếu nhập từ khóa bằng tiếng Việt là “tạo hình chó da đen”, Meta AI cũng trả về kết quả tương tự.
Meta AI trả về kết quả một người da đen, tóc xoăn khi nhập từ khóa “Black dog”
Tuy nhiên khi người dùng phản hồi rằng chatbot đã sai, đây là con người. Meta AI không thừa nhận và chỉnh sửa như những chatbot khác, đổi lại AI (trí tuệ nhân tạo) của Facebook đáp: “Không chính xác. ‘Black Dog’ thường được hiểu theo các nghĩa sau. Nghĩa bóng 1 là biểu tượng cho sự buồn rầu, trầm cảm hoặc cảm giác tiêu cực. Nghĩa 2 là biểu tượng trong văn hóa dân gian Anh, thường liên quan đến ma quỷ hoặc điềm xấu”.
Meta AI cũng lập luận rằng nghĩa cụ thể của từ khóa “black dog” là tên của các ban nhạc, nhóm nhạc. Hoặc là biệt danh của một số nhân vật nổi tiếng. Đây cũng là tên của các thương hiệu, sản phẩm. Sau đó chatbot yêu cầu người dùng cung cấp thêm ngữ cảnh hoặc thông tin cụ thể, để hiểu rõ hơn.
Nhiều người cho rằng có thể câu lệnh “da đen” đã làm Meta AI hiểu nhầm. Khi đổi thành “tạo hình chó lông đen”, AI của Facebook đã cho ra kết quả chính xác.
Tuy nhiên với cùng câu lệnh, khi đưa vào các mô hình ngôn ngữ lớn phổ biến khác như ChatGPT hay Gemini của Google, ứng dụng đều cho ra kết quả là tạo hình chú chó màu đen. Việc để cụm từ “lông đen” hay “da đen” không làm ảnh hưởng đến kết quả đầu cuối.
Từ trái qua phải là kết quả tạo hình của Meta AI, ChatGPT, Gemini từ câu lệnh “tạo hình chó da đen”
Đây không phải lần đầu tiên AI của Meta gặp vấn đề về tạo hình, đặc biệt liên quan đến người da màu. Đầu năm nay, công cụ tạo hình ảnh Imagine của Meta đã gặp phải chỉ trích dữ dội khi không thể đưa ra hình ảnh đúng về cặp đôi với chủng tộc hỗn hợp. Khi được yêu cầu tạo ảnh một người đàn ông da đen với người phụ nữ da trắng, kết quả đầu cuối của AI đưa ra luôn là các cặp vợ chồng da đen.
Khi đó, biên tập viên Mia Sato của The Verge cho biết đã thử hàng chục lần để tạo ảnh “người đàn ông châu Á với người bạn da trắng” hay “người phụ nữ châu Á với người bạn da trắng”. Kết quả được AI của Meta trả về luôn là ảnh hai người châu Á.
Theo các chuyên gia, việc chatbot AI có xu hướng “phân biệt chủng tộc” khá phổ biến trong giai đoạn đầu, do những hạn chế về thuật toán và dữ liệu đầu vào. Tuy nhiên với mô hình lớn như AI, ở bối cảnh hiện tại, đây là thiếu sót nghiêm trọng.
Meta AI bắt đầu thử nghiệm trên diện rộng từ ngày 9.10, tại một số quốc gia trước khi mở rộng ra toàn cầu. Chatbot mới được tích hợp sâu trong các ứng dụng phổ biến như Facebook, Instagram, WhatsApp và Messenger.
Meta đặt mục tiêu đến cuối năm 2024 sẽ có mặt ở 43 quốc gia, hỗ trợ hàng chục ngôn ngữ khác nhau. Với 500 triệu người dùng hằng tháng, Meta muốn trở thành một trong những nền tảng AI được dùng nhiều nhất thế giới.
Tuy nhiên Meta AI cũng đang gây ra nhiều lo ngại về quyền riêng tư. Người dùng khắp các mạng xã hội đang lan truyền chiến dịch “Bye Meta AI” (Tạm biệt Meta AI) để phản đối các mạng xã hội dùng bài đăng để đào tạo AI. Nhiều ngôi sao thể thao, diễn viên nổi tiếng như James McAvoy và Tom Brady cũng lên tiếng ủng hộ chiến dịch này.
Trong khi đó, tại Anh, người dùng muốn ngăn Meta dùng bài đăng trên Facebook và Instagram để đào tạo mô hình AI phải điền vào một biểu mẫu phản đối.